Thông số Ghi đông Drop Bar phù hợp cho xe đạp Gravel
Xe đạp Gravel ngày càng phổ biến hơn bởi sự đa dụng của nó, cũng như con người dần thay đổi về mục đích của những chuyến đạp xe. Trước kia, khi nhắc đến đạp xe đường dài, hay đạp xe đi camping, mọi người đều nghĩ ngay đến các xe đạp Touring, bởi nó có thể mang theo rất nhiều đồ để phục vụ cho những chuyến đạp xe đường dài. Thế nhưng thế giới luôn thay đổi và xe đạp cũng không ngoại lệ, hiện nay những người đạp xe hướng đến những trải nghiệm trên đường nhiều hơn, những đồ nhu yếu phẩm đều dễ dàng mua được dọc đường, những con đường cũng đẹp hơn không còn khó đi như trước kia, thêm 1 lý do nữa là những món đồ camping cũng ngày càng tiến hoá theo xu thế Ultralight (siêu nhẹ)
Chính vì thế, thuật ngữ xe đạp Bikepacking được ra đời. Những chiếc xe đạp giờ cũng đơn giản hơn, những túi cho xe đạp và các cargo rack thay thế dần cho những rack to, nặng để hỗ trợ cho viêc chở đồ. Nó được thiết kế ra hỗ trợ cho người ta có thể đạp được vận tốc nhanh hơn để dành thời gian cảm nhận những trải nghiệm trên đường. Mà các xe đạp Gravel cực kì phù hợp cho xu thế này
Những chiếc xe Gravel được ra đời ngày càng nhiều, đi theo đó cũng những ghi đông cho nó cũng ra đời với nhiều phong cách, nhiều style khác nhau. Và xe Gravel cũng bị chia nhỏ ra nhiều phân khúc tương ứng với các nhu cầu đi lại khác nhau. Nhưng đa phần chúng sẽ có những điểm chung mà những người đạp xe Gravel hướng đến. Lan man 1 chút để dẫn dắt vào vấn đề chính của bài viết này, đó chính là Ghi đông như nào phù hợp cho xe Gravel?
Trước hết, mình phải thống nhất lại một vài khái niệm nhỏ như sau: Không phải xe đạp lắp dropbar là xe gravel hay xe đạp Gravel là phải lắp Dropbar. Dẫn chứng dễ hình dung nhất đó chính là Shimano GRX là bộ chuyển động được làm ra chuyên cho các xe Gravel, hãng có giới thiểu cả 1 phiên bản GRX cho tay Flatbar … Vậy là chúng ta hiểu như nào rồi đúng không? Trong bài viết này, mình sẽ chỉ nói đến các ghi đông dạng thả hay còn gọi là Dropbar
Muốn xem thế nào là phù hợp thì chúng ta phải biết được thông số của 1 chiếc ghi đông dropbar có những gì và ý nghĩa của chúng ra sao mà dịch ra tiếng việt cảm thấy nó cứ sao sao, thôi nếu có sai thì mọi người bỏ qua. Theo mình thì có 4 thông số chính đó là: Width (chiều rộng), Reach (Tầm với), Flare (Độ loe), Drop (Khoảng thả), ngoài ra còn 1 vài thông số khác như Backsweep (quét ngược lại) hay Upsweep (quét lên trên). Mình sẽ chỉ đi thật nhanh ý nghĩa của nó và nó có tác dụng như nào, từ đó rút ra đâu là thông số hay chiếc ghi đông nào mình thấy là phù hợp cho xe Gravel
– Thông số đầu tiên hay theo mình nó là thông số quan trọng nhất đó chính là Width hay có thể gọi là chiều rộng của ghi đông. Chiều rộng ở đây có thể hiểu theo 2 cách khác nhau, đầu tiên là chiều rộng phần trên hoặc chiều rộng của toàn bộ ghi đông tính từ 2 điều xa nhất (full width). Có hãng ghi cả 2 thông số, nhưng có hãng ghi chỉ 1 thông số, mà cái hay dùng hơn là chiều rộng phần trên, thế nên khi đọc thông số chiều rộng của 1 thanh ghi đông mà thấy nó to quá thì các bác cứ bình tĩnh nhìn kĩ lại xem nó là của phần trên hay là “end to end” nhé
Tại sao mình nghĩ nó là quan trọng nhất, không chỉ với xe gravel mà trên các dòng xe Road cũng khá quan trọng. Với các dòng xe Road thì mình thấy họ hay đồn nhau rằng độ rộng của ghi đông lấy bằng vai, hay nói cách khác ghi đông xe Road thường hẹp hơn các loại khác cho Gravel bởi nó thiên về tốc độ nên mục đích của mọi món đồ trên xe đó làm sao hỗ trợ người đạp đạt được vận tốc cao nhất, tăng tốc nhanh nhất. Thế nhưng đối với các xe đạp Gravel xu hướng gần đây thường làm những thanh ghi đông có chiều rộng hơn từ 1 chút cho đến rất nhiều với thông thường. Lý giải cho vấn đề này theo những gì mình đọc được và trải nghiệm thì nó có rất nhiều lý do để giải thích, tất nhiên chúng đều dựa trên logic. Hiểu nôm na là khi bạn đi 1 chiếc ghi đông có chiều rộng lớn hơn thì khả năng kiểm soát tay lái hay còn gọi là handling sẽ tốt hơn, cứ nhìn vào xe MTB và xe Road sẽ thấy rõ, các xe MTB bao giờ cũng làm ghi đông rất rộng có những cái còn lên đến hơn 700mm, trong khi Road họ chỉ làm từ 380mm đến 440mm tuỳ theo size xe. Khi đi vào những cung đường xấu hay đổ dốc thì họ sẽ cần nhiều sự kiểm soát hơn là tốc độ, chính vì thế đánh đổi 1 chút tốc lấy 1 chút handling là điều ai cũng dễ chấp nhận.
Ngoài ra những ghi đông siêu rộng hay ultra wide (có độ rộng từ 46cm trở lên) cũng liên tục ra đời, các xe Gravel build nguyên chiếc họ cũng dần thay thế qua những chiếc Dropbar siêu rộng, cụ thể là hãng Curve của Úc. 1 chiếc Gravel theo line Off road của hãng này size bé nhất XS cũng được trang bị theo ghi đông có chiều rộng lên đến 46cm. Chắc chắn nhiều bạn sẽ ngạc nhiên khi xem thấy những chiếc ghi đông dạng dạng vậy. Mình muốn để riêng 1 bài viết về chủ để ghi đông dropbar siêu rộng nên ở đây mình sẽ chỉ nói qua qua 1 chút cho các bạn dễ hình dung. Ở các xe đạp đường trường thông thường đặc biệt là xe Road thì ghi đông nhỏ tối ưu cho việc đạp tốc độ. Với những ghi đông siêu rộng thì yếu tố “công thái học” sẽ không còn được ưu tiên nữa. Sự ưu tiên hướng đến việc kiểm soát như mình đã nói ở trên và còn tạo ra không gian để đồ rộng hơn rất nhiều. Điều này giúp cho bạn dễ dàng sử dụng những túi Bikepacking cỡ lớn, tăng dung tích chứa và 1 phần nhỏ nữa là việc bố trí đồ trên ghi đông kiểu như túi ống, GPS, chuông,… dễ dàng hơn
– Thông số tiếp theo mình nghĩ cũng không kém phần quan trọng với các ghi đông cho xe Gravel đó chính là Flare hay còn gọi là độ loe. Với các xe đạp thông thường, đặc biệt là Road thì flare gần như bằng 0, phần drop bên dưới chỉ có tác dụng tối ưu cho tốc độ. Nhưng với các xe Gravel thì khác, vẫn quay lại 1 chút về yếu tố chiều rộng bên trên. Flare càng nhiều thì độ rộng khi cầm bên dưới càng lớn, nó cực hữu ích trong việc kiểm soát chiếc xe khi đổ dốc vì khi đổ dốc mọi người thường cầm ở vị trí dưới chứ ít ai cầm ở hood (tay lắc). Chính vì thế những ghi đông cho xe gravel đều có Flare lớn hơn, thông thường mình hay thấy trung bình khoảng 23-24 độ, có những ghi đông lên đến tận 29 độ.
– Reach (Tầm với) đây là khoảng cách tính từ phần ngang của ghi đông cho đến đỉnh của phần cong xuống, Ngoài việc ảnh hưởng đến tư thế đạp xem. Reach của tổng thể cả xe sẽ tính thêm phần reach của ghi đông nữa. Thông thường tư thế đạp xe kéo người đạp về phía trước càng nhiều thì sẽ hỗ trợ đạp nhanh hơn, nhưng đối với các xe Gravel theo mình trải nghiệm thì Reack ở tầm <75mm được cho là thoải mái và mang lại khả năng kiểm soát cũng như dễ bóp phanh với những người có chiều dài ngón tay ngắn
– Drop (khoảng thả): thông số này được tính theo chiều dọc từ phần ngang đến phần thả phía dưới ghi đông, khi số này càng lớn nghĩa là nó càng kéo người đạp cầm ở vị trí thấp hơn hay khí động học hơn. Nhưng đối với các ghi đông cho xe Gravel các chuyên gia tư vấn nên chọn 1 chiếc có drop <120mm để mang lại sự thoải mái hơn và cũng dễ dàng hơn khi di chuyển.
Còn 2 thông số nhỏ đó là Backsweep và Upsweep thì chỉ có 1 vài hãng làm, nhưng cái này mình chưa có trải nghiệm nên chưa dám nói gì quá nhiều, sẽ dành nó cho bài về ghi đông ultra wide. Trên thị trường giờ có thanh Curve Walmer và một vài thanh của Crust là có 1 chút về 2 thông số đó, còn đâu đa phần đều là dạng ghi đông thẳng.
Bài viết này đến đây cũng khá dài rồi. Mình sẽ có các bài viết tiếp theo để phân tích sâu hơn những vấn đề nhỏ. Những gì mình viết ở đây mình cũng tham khảo từ nhiều bài viết khác và kết hợp với những trải nghiệm của bản thân. Hi vọng sẽ giúp ích cho những bạn đang tìm hiểu phần nào về ghi đông cho xe Gravel
Nếu có gì chưa đúng, mong các bạn để lại comment góp ý để nội dung bài viết được chuẩn chỉnh hơn nhé. Vẫn xin nhắc lại là không có cái gì là tuyệt đối và mỗi người 1 cảm nhận khác nhau. Nên quan trọng nhất vẫn là cảm nhận của các bạn
Hiển Nguyễn – Bikepacking.vn